MOIM OPONENTOM. KU CHWALE ŁÓDZKIEJ OPERY

Roztańczonej i Plastusiowi

I zakładam, że nie tylko im  

*** 

Od czasów zwrotu lingwistycznego wiemy, że granice naszego języka są granicami naszego świata.

Od czasów zwrotu performatywnego wiemy, że tożsamość nie jest czymś danym, ale czymś, co ustanawia się w dyskursie.

Nawet jeśli wczoraj nie byłem jeszcze megalomanem, dzięki komentarzowi Roztańczonej dzisiaj już nim jestem, bez pardonu więc mogę skupić się "na własnej doskonałości, samozadowoleniu oraz świadomości własnej wartości, znaczenia i możliwości" [tak zalecona przez Autorkę Wikipedia].

W pierwszym odruchu zacząłem zastanawiać się nad powodami tej kwalifikacji. W swoich wpisach poświęconych koncertom organizowanym przez Teatr Wielki nie znalazłem bowiem nic, co świadczyłoby o mojej wielkości. Były one raczej zapisem smutku, który dopadł mnie po eventach organizowanych przez łódzki Teatr Wielki, a także wyrazem troski o tę bliską mi placówkę. 

Owszem, 

stoją za mnie lata uczenia się muzyki i osłuchiwania się z nią, 

mam na koncie doświadczenie i z nauką śpiewu, i z emisją głosu (w tym drugim maczała palce także Krystyna Feldman), 

mimo wykonywania nie-muzycznego fachu wciąż zajmuję się teorią muzyki (a metodologią nauk o muzyce zajmuję się także zawodowo),

mam w końcu nie najgorszy słuch, a także

doświadczenia związane z kuratorowaniem wystaw i - mówiąc ogólnie - przestrzenią plastyczną i sceniczną.

Wszystko to traktowałem jednak jako uposażenie może nieco bardziej kompetentnego melomana, nie mając powodu do przeceniania swoich melomańskich kompetencji.

Okazuje się jednak, że odwaga w formułowaniu własnych doświadczeń estetycznych i opisane wyżej sprawności wystarczą, by odkurzyć nieco zatęchłe lokalne środowisko piszących i recenzujących muzyczne wydarzenia. 

Okazuje się także, że dzięki reakcjom ich wiernych akolitów poczuć się można niemal jak szara eminencja, dopieszczając tym samym własne ego w stopniu zdecydowanie większym niż onegdaj.

*** 

Dzięki Roztańczonej wiem również, że jako megaloman nie tylko nadmiarowo dopieszczam własne Ja, ale cierpię także na urojenia psychotyczne. Taka ocena zobowiązuje, więc zanim podjemę się zdrowienia, podzielę się kilkoma urojeniami.

Otóż uroiłem sobie, że żyję w świecie wolnych ludzi, mających prawo oceniać imprezy w których biorą udział, a także liczyć na polemikę ze swoimi poglądami.

Uroiłem sobie również, że polemika ma charakter merytoryczny i prowadzona jest z zachowaniem standardów racjonalniej (nie emocjonalnej) dysputy.

Uroiłem sobie nadto, że polemika rządzi się nie tylko regułami zasadności merytorycznej, ale także regułami dobrego wychowania. A więc, że biorące w niej udział strony potrafią choćby zachować stosowne formuły grzecznościowe, zależne od stopnia zażyłości z dyskutantem.

W końcu uroiłem sobie i to, że polemiści mają odwagę mówić we własnym imieniu, nie kryjąc się pod wygodną egidą nicków, zwalniającą od jakiejkolwiek odpowiedzialności za wygłoszone słowa.

***

Jako że są to tylko urojenia, w praktyce spotkałem się z argumenta ad personam. Spieszę wyjaśnić, korzystając ze źródeł nieco bardziej wyrafinowanych niż Wikipedia, że jest to sposób argumentowania pozbawiony zawartości merytorycznej, a skoncentrowany na cechach oponenta, które mają podważyć jego kompetencje. Często wykorzystuje się w tym przypadku "czynniki emocjonalne i pozaracjonalne sugestie, nielojalne chwyty i fortele", które mają na celu między innymi wyprowadzenie dyskutanta z równowagi. Jak podkreśla Artur Schopenhauer ten sposób prowadzenia polemiki stosuje się wtedy, gdy nie ma szans na wygranie sporu drogą merytoryczną.

Komentarze moich oponentów idealnie ilustrują powyższą charakterystykę.

MJ alias Plastuś bierze mnie pod włos pytając o związki ze szkolnictwem muzycznym.

Roztańczona z kolei traktuje jak chorego, życząc zdrowia, insynuuje stronniczość i zarzuca brak merytoryczności. Zwracając się do mnie jak do znajomego (tylko w takim wypadku można używać formy "Panie Marcinie") podziwia moją nieumiejętność zajmowania sobie wolnego czasu czymkolwiek innym niż bicie piany.

W obu komenatrzach nie ma jednak ani jednego zdania, które w sposób merytoryczny podważałoby którekolwiek z moich stwierdzeń. Jest za to emocjonalne wzburzenie i agresja, wygodne, bo nieautoryzowane niczyim imieniem i nazwiskiem.

  

*** 

Jest mi szczerze przykro, że obrońcy aktualnej sytuacji w TW nie potrafią wyjść poza anonimowość i argumentowanie ad personam. Odbierają bowiem łodzianom szansę na pierwszą od lat dyskusję dotyczącą jednej z ważniejszych instytucji kulturalnych tego miasta. 

Jestem też szczerze zmęczony poziomem wpisów obrońców status quo. 

Napisałem wyżej, że cenię sobie wolność, dlatego nie myślę nawet o usuwaniu Państwa komenatrzy spod moich wpisów.

Wszystkich kolejnych obrońców proszę jednak o dwie rzeczy - o kulturę dyskusji i kulturę osobistą. Sposobem polemiki wystawiają bowiem Państwo ocenę nie mnie, a środowisku, któremu Państwo służą.

Pisząc o kulturze osobistej myślę nie tylko o argumentacji ad rem, a nie ad personam, ale także o zadbanie o elementraną logiczność wywodu.

Roztańczonej chcę bowiem uświadomić, że domniemana "punktowość" moich recenzji wynika właśnie z faktu, że nie służę interesom żadnych znajomych. Gdybym czerpał wiedzę z takich źródeł, moje spojrzenie byłoby bowiem rozleglejsze i nie ograniczało się do opisywania tylko tego, co widzę i słyszę danego wieczora (no, może pomijając sytuację Krzysztofa Bednarka, którego cenię, ale z którym rozmawiałem raz w życiu).

***

Na koniec za komenatrze pięknie dziękuję.

Nie dość, że podreperowałem poczucie swojej wartości, to jeszcze miałem okazję doświadczyć śmiechu, Bataille'owskiego śmiechu. Wyobrażając sobie, ile dymu wywołałaby autentyczna szara eminencja, pokroju Kisiela czy Waldorffa.