"TEOLOGUMENA" 1

Ilekroć przeżywam (to złe słowo, aczkolwiek lepsze od słowa "słucham") AKATYST do Ducha Św., moje myśli biegną w stronę o. Yves'a Congara OP. O dziwo nie poświęciłem mu żadnego tekstu, jego nazwisko nie pojawia się bodaj w jakimkolwiek przypisie, a to on spośród XX-wiecznych teologów katolickich, a nie Hans Urs von Balthasar czy Pierre Teilhard de Chardin, wpłynął najbardziej na moją postawę religijną i doświadczenie wiary.  W mocno minionych już czasach Jego trylogia pneumatologiczna wprowadzała mnie w mysterium Ducha Świętego, a jego prace o Kościele uczyły mnie eklezjologii zupełnie innej niż ta znana z rodzimego podwórka. Congar ujmował (i ujmuje) mnie prostotą języka, pochyleniem nad Biblią, szacunkiem dla Tradycji. Brak u niego pretensjonalności, zachłyśnięcia językiem określonej szkoły filozoficznej. Brak również wizji, która  by narzucała określony porządek wszystkim cząstkowym analizom, jakie przedstawiał w swoich tekstach. Pewnie dzięki temu, znów w opozycji do nieznośnego językowo i "systemowo" Balthasara, dawała mi w czasie lektury poczucie wolności. Nie wiedziałem wtedy, że Congar otwiera mi okno na przestrzeń teologii prawosławnej, w której znalazłem nie tylko potwierdzenie intuicji Congara, ale także ich rozwinięcie i pogłębienie.
Myślę, że jednym z najważniejszych elementów tej prawosławno-congarowskiej tradycji jest przypomnienie, że wszyscy pomazani chrztem są kapłanami. I że to oni - jako wspólnota - celebrują najświętsze tajemnice chrześcijaństwa. Kapłaństwo sakramentalne jest tylko i aż charyzmatem, posługą dla wspólnoty, a nie przejściem w ontologicznie wyższy stan, który uprawnia do pouczeń i przewodzenia - najczęściej politycznego, a nie duchowego. W dobie, gdy przed kościołami stawia się pomniki hommage a Smoleńsk, gdy abp Głódź wygłasza kazania pod określone daty należy przypominać, że  powołaniem duchownych nie jest celebrowanie spraw ziemskich, a posługa przy mysterium.  Posługa nie wobec naiwnych laików, których trzeba pouczać, ale wobec równych w godności kapłańskiej wiernych. To trudna prawda, ale może czas, by zacząć się z nią oswajać?